
Sinds ik in december 2023 van Nederland naar Oostenrijk ben geëmigreerd, heb ik al heel wat bijzondere verschillen tussen de twee landen ontdekt. Sommige dingen wennen snel, terwijl andere me nog steeds verbazen. Wist je bijvoorbeeld dat de meeste winkels op zondag dicht zijn? Of dat je je echt bij de dokter ziek moet melden? In dit artikel deel ik mijn ervaringen met gewoontes en gebruiken in Oostenrijk die voor Nederlanders misschien even wennen zijn.
Inhoud van dit artikel
Winkels & Openingstijden
Winkels zijn op zondag dicht
In Nederland kun je vaak op zondag shoppen, maar in Oostenrijk zijn de meeste winkels gesloten. Alleen tankstations, bakkerijen en toeristische winkels zijn soms open. In sommige toeristische plaatsen zijn in het hoogseizoen sommige supermarkten ook open.
Betalen & Geldzaken
Contant geld is koning
In Nederland kun je bijna overal pinnen (sterker nog, wie heeft er tegenwoordig nog contant geld?), maar in Oostenrijk zijn er nog steeds veel plekken (vooral berghutten en kleine winkels) waar je alleen contant kunt betalen. Zorg dus dat je altijd cash bij je hebt.
Verkeer & Openbaar Vervoer
Vignet & tolwegen
Op de snelwegen heb je een vignet nodig, en sommige bergpassen en tunnels hebben extra tol (bijvoorbeeld de Brennerpas).
🚗 Lees meer: Met de auto door Oostenrijk: essentiële informatie en handige tips
Punctueel OV, maar minder frequent
Treinen en bussen zijn over het algemeen op tijd, maar rijden minder vaak dan in Nederland. In kleine dorpen kan het openbaar vervoer beperkt zijn. Ook rijden bepaalde buslijnen op zondag helemaal niet.

Eten & Drinken
Minder fastfood en afhaal
In Nederland is eten bestellen heel normaal, maar in Oostenrijk zijn veel restaurants niet ingesteld op afhaal en bezorging. Thuisbezorgd kennen ze wel (dat heet hier Lieferando), maar de keuze is veel beperkter.
Lang tafelen is de norm
In Oostenrijk wordt uitgebreid gegeten. Verwacht niet dat je snel je rekening krijgt; je moet er vaak om vragen. En zelfs als je ‘m wel krijgt en betaalt, mag je daarna gewoon blijven zitten.
Bier en schnaps bij de lunch? Geen probleem!
In Nederland wordt alcohol bij de lunch niet vaak gedronken, maar in Oostenrijk is een biertje of schnaps tijdens het middageten heel normaal.
Avondeten kan vroeg zijn
In Nederland ga je rond 18:00-19:00 uit eten, maar in Oostenrijk kan het restaurant om 20:30 al de keuken sluiten. Zeker in kleinere dorpen is vroeg reserveren aan te raden!
Kaiserschmarrn als hoofdgerecht
In Nederland eten we pannenkoeken meestal als lunch of tussendoortje, maar in Oostenrijk is Kaiserschmarrn (die dikke, gescheurde pannenkoek met poedersuiker en appelmoes) gewoon een volwaardig hoofdgerecht.

Sociale gewoontes
‘Grüß Gott’ en ‘Servus’ in plaats van ‘Hallo’
Oostenrijkers groeten elkaar op straat en in winkels met ‘Grüß Gott’, ‘Griaß Di’/’Griaß Enk’ of ‘Servus’. Een simpele ‘Hallo’ kan onbeleefd overkomen.
Gastvrijheid, maar ook privacy
Oostenrijkers zijn vriendelijk, maar het duurt even voordat je echt bij iemand in de inner circle komt.
Wonen & Leven
Kraanwater is bergwater
Het water uit de kraan is vaak afkomstig uit de bergen en super zuiver. Flessenwater kopen is niet nodig.
Houtkachels en tegels in huis
Veel huizen hebben een traditionele Kachelofen en minder tapijt dan in Nederland. Nieuwe woningen hebben over het algemeen vloerverwarming.
Muziekverenigingen en tradities
Bijna elk dorp heeft een muziekkapel en traditionele feesten zoals het Almabtrieb (terugkeer van koeien van de berg) worden groots gevierd. De meeste Oostenrijkers die ik ken, spelen ook allemaal wel een instrument (of hebben dat als kind geleerd).
Feestdagen & Werkcultuur
Veel nationale en regionale feestdagen
Oostenrijk heeft veel religieuze feestdagen waarop winkels en kantoren dicht zijn.
🎉 Lees ook: Alle feestdagen in Oostenrijk op een rij
Werken is serieuzer, maar ook relaxter
Oostenrijkers scheiden werk en privé strikter dan Nederlanders. Overwerken wordt minder gewaardeerd, en de ‘Feierabend’ is heilig.
Duitse beleefdheid vs. Oostenrijkse charme
In Nederland zijn we vrij direct, maar in Oostenrijk wordt een beleefde en soms indirecte communicatie gewaardeerd. Vooral in het werkleven moet je rekening houden met meer hiërarchie en formelere omgangsvormen.
Een “Feiertag” betekent écht een vrije dag
Op nationale feestdagen ligt het openbare leven grotendeels stil. Waar in Nederland winkels en supermarkten soms nog open zijn, is in Oostenrijk vrijwel alles gesloten.
Ziekmelden? Ga naar de dokter!
Aan dit punt moest ik serieus het meeste wennen. In Nederland kun je jezelf ziekmelden op je werk, maar in Oostenrijk wordt vaak verwacht dat je bij ziekte een arts bezoekt voor een officiële Krankmeldung (doktersverklaring), zelfs bij een griepje.
💼 Meer lezen over mijn ervaringen met werken in Oostenrijk? Lees mijn artikelen over werken als skileraar

Wellness & Vrije Tijd
In de sauna ga je naakt
In Nederland kun je vaak kiezen of je met of zonder badkleding de sauna in gaat, maar in Oostenrijk is naakt de norm. Badkledingdagen zijn zeldzaam en worden soms zelfs als ‘vies’ beschouwd omdat zwemkleding niet goed droogt en bacteriën vasthoudt.
Meer fietsers dan je denkt
Oostenrijk staat misschien bekend om skiën en wandelen, maar fietsen is ook populair, vooral in steden als Wenen, Graz en Innsbruck. Er zijn goede fietspaden en in de zomer gebruiken veel mensen de fiets voor woon-werkverkeer. In de bergen zijn er bovendien talloze mountainbikeroutes.
🚵🏻 Lees ook: Ontdek de bergen met een elektrische mountainbike
Wennen of niet? Mijn blik op de verschillen tussen Nederland en Oostenrijk
Na een jaar in Oostenrijk te hebben gewoond, merk ik dat sommige dingen al helemaal normaal voor me zijn geworden—zoals altijd contant geld bij me hebben en niet gek opkijken als de winkels op zondag gesloten zijn. Andere gewoontes blijven typisch Oostenrijks en maken het wonen hier juist zo bijzonder.
Of je nu op vakantie gaat of bedenkt om (tijdelijk) in Oostenrijk te willen gaan wonen, het is handig om deze verschillen te kennen. Ze geven je niet alleen een beter beeld van het land, maar zorgen er ook voor dat je je sneller thuis voelt!
Comments